Najpopularniejsze energooszczędne rozwiązania. Ile kosztują i jakie mogą przynieść oszczędności?

[#1]

Szczelne okna, sprzęty RTV i AGD, które zużywają mniej prądu, ocieplenie budynku, modernizacja kotła, fotowoltaika. Oto – według październikowego badania ING Consumer Survey  – 5 najpopularniejszych w Polsce sposobów na zmniejszenie zużycia energii elektrycznej i cieplnej w domach. Sprawdziliśmy, jak kształtują się ceny takich rozwiązań i o ile niższe rachunki możemy dzięki nim zapłacić.

Okna z przynajmniej podwójnymi szybami

Nowoczesne, dobrej jakości okna to zdecydowanie najczęściej wybierana przez Polaków energooszczędna inwestycja. Takie rozwiązanie znajdziemy w aż 44% polskich gospodarstw domowych.

Wydatki

Typowe okno rozwierano-uchylne o wymiarach 1200x1500 mm z PCV to koszt około 700 - 1000 zł^[1]. Jeżeli zdecydujemy się na stolarkę drewnianą, cena wzrośnie o mniej więcej 10-15%. Zamontowanie nowego okna to wydatek rzędu 80 zł/m2. Wymiana okien pociąga za sobą także koszty związane z demontażem starej stolarki okiennej (ok. 50 zł/m2), obórką otworów okiennych (ok. 40 zł/m2), wymianą parapetów (ok. 80 zł/m2) oraz ewentualnie malowaniem (od 63 zł/m2).

Co ekonomiczne, to ekologiczne – oszczędzaj Ziemię i swoje pieniądze. Sprawdź jak>

Oszczędności

Przez okna „ucieka" z pomieszczenia nawet 15-25% ciepła^[2] - tym mniej, im niższym współczynnikiem przenikania ciepła się one charakteryzują. Stolarka okienna starego typu ma zwykle współczynnik przenikania ciepła na poziomie 2,6 - 1,3 W/m2K. Standardowe okna - 1,0 W/m2K, a okna energooszczędne - poniżej 0,9 W/m2K. To, ile realnie zaoszczędzimy na rachunkach dzięki nowym oknom, zależy od wielu czynników: rodzaju paliwa, jakie stosujemy do ogrzania domu, powierzchni przeszkleń, położenia geograficznego itp. Szacuję się, że w skali roku będzie to od kilkudziesięciu do nawet kilkuset (600-700) złotych.

Urządzenia energooszczędne

Na energooszczędne urządzenia RTV i AGD stawia obecnie już 39% Polaków.

Wydatki

Każdy sprzęt RTV i AGD - pralki, lodówki, piekarniki, telewizory itp. - ma swoją klasę energetyczną – wskaźnik, który pokazuje, ile kilowatogodzin prawdopodobnie zużyje dane urządzenie w ciągu roku. Klasa efektywności energetycznej wyrażana jest na 10- (A+++, A++, A+, A, B, C, D, E, F, G) lub 7-punktowej (A, B, C, D, E, F, G) skali, gdzie A+++ (lub A) oznacza urządzenie o najmniejszym zużyciu energii w danej grupie produktów, a G o największym. Współcześnie zdecydowana większość urządzeń RTV i AGD reprezentuje wyższe klasy efektywności energetycznej: przynajmniej B, a często A lub A+. Sprzęty klasy A+++ nadal są jednak zdecydowanie – nawet o kilkanaście procent – droższe od wyposażenia klasy o jeden czy dwa stopnie niższej.

Oszczędności

To, po jakim czasie zwróci nam się wydatek związany z dopłatą do sprzętu o wyższej klasie energooszczędności, uzależnione jest od rodzaju urządzenia oraz sposobu (częstotliwości) korzystania z niego.

Przeanalizujmy to zagadnienie na dwóch przykładach:

1. Mamy do wyboru dwie pralki o takich samych parametrach, ale różnych klasach energetycznych: jedna A+++, druga A+. Urządzenie w klasie A+ zużywa średnio 1 kWh energii dziennie, a urządzenie w klasie A+++ 0,7 kWh^[3]. Z pralki korzystamy średnio co dwa dni. A zatem roczny koszt korzystania z pralki klasy A+ równa się: 182 x 0,70 zł (przybliżona cena 1 kWh w Polsce w 2021 roku) = 127,4 zł. A roczny koszt korzystania z pralki klasy A+++ równa się: 182 x 0,49 (przybliżoną cenę 0,7 kWh w Polsce w 2021 roku) = 89,18 zł. Różnica to 38,22 zł – a więc o tyle zapłacimy rocznie mniej za korzystanie z pralki klasy A+++ w porównaniu z pralką klasy A+. Jeżeli różnica w cenie obu modeli wynosiła przykładowo 400 zł, to dodatkowy wydatek zwróci nam się dopiero po ponad 10 latach (bez uwzględnienie zmian cen prądu).
2. Mamy do wyboru dwie lodówki o takich samym parametrach, ale różnych klasach energetycznych: jedna A+++, druga A+. Urządzenie w klasie A+ zużywa średnio 1 kWh energii dziennie, a urządzenie w klasie A+++ 0,7 kWh. Z lodówki – inaczej niż w przypadku pralki – korzystamy jednak codziennie. A zatem roczny koszt korzystania z lodówki klasy A+ równa się: 364 x 0,70 zł = 254,8 zł. A roczny koszt korzystania z lodówki klasy A+++ równa się: 364 x 0,49 zł = 178, 36. Różnica to 76,44 zł - a więc o tyle zapłacimy rocznie mniej za korzystanie z lodówki klasy A+++ w porównaniu z lodówką klasy A+. Jeżeli różnica w cenie obu urządzeń wynosiła przykładowo 400 zł, to dodatkowy wydatek zwróci nam się po około 5 latach (bez uwzględnienie zmian cen prądu).

Słuszne wydaje się więc, aby troszcząc się tak o środowisko, jak i o domowy budżet, przede wszystkim szukać równowagi między ceną a klasą energetyczną urządzenia; a opłacalność inwestycji w sprzęt wyższej klasy będzie tym większa, im częściej z niego korzystamy. Gdy czas amortyzacji zakupu bardziej energooszczędnego urządzenia RTV lub AGD będzie wyjątkowo długi (powyżej 7-8 lat), istnieje spore prawdopodobieństwo, że nie doświadczmy żadnych oszczędności, bo urządzenie będzie do tego momentu wymagało kosztownej naprawy lub zechcemy wymienić je na nowe.

Ocieplenie budynku

Jeszcze w 2019 roku aż 3,6 mln spośród 5,5 mln domów w Polsce nie miało żadnego ocieplenia.^[4] Nic zatem dziwnego, że termomodernizacja - z wynikiem 28% - uplasowała się na podium najpopularniejszych inwestycji ekologicznych w naszym kraju.

Wydatki

W 2021 roku koszty ocieplenia budynku niestety drastycznie poszybowały w górę^[5]. Za sytuację tę odpowiada wzrost cen materiałów budowlanych takich, jak  styropian czy tynki, których dostępność na rynku ogromnie w ciągu ostatnich miesięcy zmalała. A to z kolei wynika z nałożenia się na siebie takich czynników jak: pandemia COVID-19, ożywienie wewnętrznego rynku Chin, blokada Kanału Sueskiego czy pożar jednej z największych na świecie fabryk ww. surowców. W zależności od regionu i technologii (styropian, wełna mineralna…) za ocieplenie jednego m2 zapłacimy obecnie (wraz z robocizną) od 130 do 190 zł. Gdy mamy do ocieplenia przykładowo 200 m2 ścian, koszt inwestycji wyniesie do 26 000 zł do 38 000 zł. Trzeba jednak pamiętać, że kiepski stan ścian może wiązać się z koniecznością przeprowadzenia przed ociepleniem dodatkowych prac.

Oszczędności

Chociaż termomodernizacja pociąga za sobą duże jednorazowe koszty, na pewno warto się na nią zdecydować. Jest to inwestycja na długie lata, a obniżenie rachunków za ogrzewanie będzie dzięki niej naprawdę znaczące. Zwykła nieocieplona ściana z bloczków z gazobetonu ma współczynnik przenikania ciepła na poziomie około 0,80 W/m2K. Dzięki 15-centymetrowej warstwie styropianu możemy zniwelować go do (wymaganego obecnie dla każdego nowo wybudowanego domu) poziomu 0,20 W/m2K. A to zmniejszy zapotrzebowanie budynku na energię cieplną ponad trzykrotnie^[6]! Przykładowo dla parterowego domu o powierzchni 80 m2 roczne oszczędności, zależnie od sposobu ogrzewania (eko groszek, ciepło sieciowe, gaz ziemny…), wyniosą od 3200 do ponad 4500 zł^[7].  

Modernizacja kotła

Modernizacja kotła - czyli np. zastąpienie szkodliwego pieca węglowego kotłem gzowym lub wymiana stałotemperaturowego kotła gazowego starego typu na nowocześniejsze, bardziej ekologiczne i energooszczędne rozwiązanie - to inwestycja, którą poczyniło w ostatnim czasie 13% Polaków.

Wydatki

Tradycyjny piec gazowy kosztuje od 3000 do 6000 zł. Piec gazowy kondensacyjny jest mniej więcej dwukrotnie droższy (7000 - 14000 zł)^[8]. Jednak w przeciwieństwie do kotła tradycyjnego kocioł kondensacyjny wykorzystuje ciepło nie tylko ze spalania gazu, ale także ze spalin - dzięki czemu jest bardziej energooszczędny i mniej obciąża środowisko.

Oszczędności

Nowoczesne kotły gazowe są praktycznie bezobsługowe, wydajne i ekonomiczne. To, ile zapłacimy za ogrzewanie domu gazem, uzależnione jest od tego, jak duże zapotrzebowanie na energię grzewczą posiada nasz budynek.

Przeanalizujmy to na przykładzie domu o powierzchni 150 m2, który zamieszkuje 4-osobowa rodzina, i cen gazu obowiązujących w 2020 roku^[9]:

• Jeżeli budek jest nieocieplony, roczny koszt ogrzewania kotłem starego typu może wynieść nawet ponad 10 000. zł Kocioł nowego typu zmniejszy rachunek do 8300 zł, a kocioł kondensacyjny do 6500 zł.
• Jeżeli budynek posiada dobrą izolację cieplną, roczny koszt ogrzewania kotłem starego typu może wynieść 5700 zł. Kocioł nowego typu zmniejszy rachunek do 4600 zł, a kocioł kondensacyjny do 3600 zł.
• Jeśli budynek spełnia standardy domu niskoenergetycznego, roczny koszt ogrzewania kotłem starego typu może wynieść 3500 zł. Kocioł nowego typu zmniejszy rachunek do 2800 zł, a kocioł kondensacyjny do 2200 zł.

Fotowoltaika

Panele fotowoltaiczne wzbogaciły w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy dachy około 8% polskich domów.

Wydatki

Średni koszt zainstalowania fotowoltaiki (bez dotacji i ulgi podatkowej) to 15 000 - 26 000 zł^[10].

Oszczędności

Załóżmy, że za instalację o mocy szczytowej 5 kWp zapłaciliśmy 25 000 zł. Taka instalacja realnie dostarcza 4200 kWh energii elektrycznej w ciągu roku. Wykorzystamy z tego na własne potrzeby (autokonsumpcja) nie więcej niż 30%, a pozostałe 70% oddamy do sieci w zamian za późniejszy 80-procentowy opust w rachunku za pobraną energię (sprzedawca energii pobiera 20-procentową prowizję za „przechowywanie” energii). A zatem czas na trochę matematyki: za 4200 kWh energii pobranej w 100% z sieci - przy aktualnych cenach za prąd (przypomnijmy: około 0,70 zł za 1 kWh) - zapłacilibyśmy 2940 zł. Posiadając instalację fotowoltaiczną, za 30% z 4200 kWh, czyli 1260 kWh, nie zapłacimy nic, a za pozostałe 70%, czyli 2940 kWh, zapłacimy tylko 20% ceny rynkowej. 0,14 zł x 2940 kWh równa się 411,6 zł - tyle wyniesie nasz rachunek za prąd. Dzięki fotowoltaice zaoszczędziliśmy rocznie nieco ponad 2500 zł. Oznacza to, że instalacja zwróci się już po niespełna 10 latach, a później zacznie nam wręcz przynosić zyski. Jeżeli uwzględnimy do tego dotację i ulgę podatkową, czas amortyzacji jeszcze dość wyraźnie się skróci.

^[1] https://kb.pl/porady/jaki-jest-koszt-wymiany-okien-w-bloku-sprawdzamy-ceny-prac-_sht/

^[2]https://budujemydom.pl/stan-surowy/okna-i-drzwi/polecane/30776-ile-zaoszczedzimy-na-oknach-energooszczednych

^[3] https://www.ogarniamprad.pl/klasy-energetyczne-obiecana-oszczednosc-a-faktyczne-zuzycie-pradu/

^[4] https://regiodom.pl/zainwestuj-w-ocieplenie-domu-a-nastepne-swieta-bedziesz-miec-za-darmo-termomodernizacja-pozwala-zaoszczedzic-do-4500-zl-rocznie/ar/c9-15520965

^[5] https://kb.pl/porady/ile-kosztuje-elewacja-i-ocieplenie-domu-jaki-rodzaj-elewacji-wybrac/

^[6] http://termomodernizacja.org/warto-wiedziec/jaka-oszczednosc-energii-daje-ocieplenie-scian-domu/

^[7] https://regiodom.pl/zainwestuj-w-ocieplenie-domu-a-nastepne-swieta-bedziesz-miec-za-darmo-termomodernizacja-pozwala-zaoszczedzic-do-4500-zl-rocznie/ar/c9-15520965

^[8] https://jakbudowac.pl/Ogrzewanie-gazem-ile-to-kosztuje

^[9] https://jakbudowac.pl/Ogrzewanie-gazem-ile-to-kosztuje

^[10]https://muratordom.pl/instalacje/fotowoltaika/ile-kosztuje-instalacja-fotowoltaiczna-aa-P1am-s7w6-9tEG.html