Lepsze odnawianie niż wyrzucanie… Rynek naprawy przedmiotów w Polsce

Jak postępują Polacy, kiedy zepsują im się buty, ubranie, meble czy sprzęt elektroniczny? Czy zużyte lub uszkodzone rzeczy wolą naprawiać, czy wymieniać na nowe? Co stoi za podejmowanymi przez nich decyzjami? Sprawdźmy, co na ten temat mówią statystyki oraz przedsiębiorcy, którzy zajmują się przywracaniem do obiegu nadszarpniętych przez czas przedmiotów i którzy dołączyli do współtworzonej przez nas Mapy Zero Waste.

 

Naprawy w liczbach

 

Przeprowadzone w lutym 2023 roku, na zlecenie serwisów OLX i Fixly, badania[1] pokazują, że najchętniej i najczęściej (65%) Polacy naprawiają pralki. Nieco rzadziej (63%) decydujemy się na odnowienie mebli. Kolejne miejsca na liście zajęły: lodówki i zmywarki (60%), telewizory (51%), ekspresy do kawy (49%), smartfony (46%), kuchenki mikrofalowe (42%) oraz buty i odzież (36%).

 

Ilustracja 1.png

 

Ankietowani wskazali, że wybierają naprawę zamiast zakupu nowego produktu przede wszystkim (średnio około 60%) ze względów ekonomicznych. Na przyczyny ekologiczne zwróciło uwagę mniej więcej 30% respondentów. W niektórych przypadkach, na przykład mebli, istotnym czynnikiem staje się także sentyment wobec danego przedmiotu. Na naprawę badani decydują się głównie wtedy, gdy jej koszt jest niższy niż kupno nowego artykułu i gdy usterka dotyczy rzeczy niedawno nabytej lub objętej jeszcze gwarancją. Akceptowalny koszt zreperowania przedmiotu to około 1/3 wartości nowego egzemplarza. Warto odnotować także, że do naprawiania ubrań i obuwia najbardziej skłonne są osoby w wieku 30-39 lat, a najmniej 60-latkowie plus.

 

Ilustracja 2 .png

 

Naprawy oczami przedsiębiorców z Mapy Zero Waste

 

Jak dużym zainteresowaniem cieszą się obecnie usługi naprawiania przedmiotów?

 

 Zainteresowanie moimi usługami od kilku lat utrzymuje się na podobnym poziomie – ale są lepsze i gorsze okresy.. Na początku roku klienci wstrzymywali się z decyzją o odnowieniu mebli. Ale teraz – wiosną, kiedy chętniej odświeżają swoje mieszkania - wszystko powoli wraca do normy i z każdym dniem otrzymuję coraz więcej zamówień.

 

Agnieszka Zalewska, Stare Na Nowe, Warszawa - renowacja mebli

 

 

Podczas pandemii zmagaliśmy się z dużymi problemami. Cieniem na naszej działalności kładzie się także obecna sytuacja gospodarcza. Nie dość, że wzrosły nam koszty utrzymania lokalu i różnych opłat, to ubyło nam także klientów. Obecnie jednak pod względem typowych napraw szewskich - klejenia, szycia, rozbijania, zelówek czy fleków - zleceń mamy coraz więcej. Widać, że ludzie szanują to, co mają, i zamiast iść od sklepu po nowe obuwie, wolą naprawić posiadane produkty.

 

Pucybuty, Wrocław - naprawa obuwia

 

Obserwujemy znaczący wzrost potrzeby naprawiania rzeczy używanych. W tej chwili około 70% trafiających do nas ubrań to odzież z drugiej ręki, którą klienci chcą dopasować do siebie i swoich potrzeb. Po części na pewno wynika to z ekonomicznych względów. Ale silniejszą przesłanką wydaje mi się panująca obecnie moda na vintage.

 

Iwona Kłys, Usługi i Przeróbki Krawieckie, Łódź - krawiectwo

 

Uważam, że coraz więcej osób stara się jak najdłużej korzystać z posiadanych już sprzętów. Koszty elektroniki zauważalnie rosną i naprawa urządzenia coraz częściej postrzegana jest jako najbardziej opłacalne rozwiązanie. Czasami „reanimujemy” nawet kilkuletnie sprzęty.

 

FixData Lab, Warszawa - naprawa smartfonów i komputerów, odzyskiwanie danych

 

 

Zainteresowanie moimi usługami od dłuższego czasu właściwie się nie zmienia. Zauważalnie przybywa mi jednak pracy z przedmiotami specjalistycznymi, wykonanymi z tworzyw kompozytowych czy hybrydowych. Dostępne dziś możliwości napraw pozwalają w 100% przywrócić do funkcjonowania tego typu produkty.

 

Octopus, serwis plastiku, Katowice - naprawa rzeczy z plastiku

 

 

Na brak klientów zdecydowanie nie możemy narzekać. Najlepiej świadczą o tym terminy realizacji naszych usług - na kompleksową odnowę butów czeka się u nas nawet około dwóch tygodni.

 

Sneaker Boyz, Warszawa - odnowa i personalizacja obuwia

 

 

Co motywuje konsumentów do korzystania z usług naprawy przedmiotów?

 

Dostrzegam, że na przestrzeni kilku ostatnich lat bardzo zmieniła się świadomość Polaków. Wydaje mi się, że chcemy żyć mniej konsumpcjonistycznie, nie kupować rzeczy w nadmiarze. Coraz więcej moich klientów to ludzie młodzi, którzy dostają meble od babci czy od cioci i chcą, aby one zostały w rodzinie. Z jednej strony jest to dla nich forma pamiątki, a z drugiej naprawdę widzą i doceniają wartość tych przedmiotów. Meble i estetyka z lat 50. i 60. są aktualnie bardzo na czasie. Zresztą dotyczy to nie tylko wyposażenia wnętrz - szacunek i sympatia wobec starszych, ale dobrej jakości przedmiotów stale rośnie.

 

Sylwia Wilgatek-Wykuż, Dwie Baby, Warszawa - renowacja mebli

 

Nadal przeważają względy ekonomiczne. Myślę jednak, że typowy użytkownik ma już pewną świadomość ekologiczną. Wciąż jednak mamy tu dużo do poprawy.

 

FixData Lab, Warszawa - naprawa smartfonów i komputerów, odzyskiwanie danych

 

Młode pokolenie, mniej więcej dwudziestolatkowie, zdecydowanie chce żyć bardziej ekologicznie i podejmuje odpowiedzialne wybory konsumenckie.

 

Iwona Kłys, Usługi i Przeróbki Krawieckie, Łódź - krawiectwo

 

Moich klientów mogę chyba podzielić na dwie grupy: bardziej sentymentalnych i bardziej racjonalnych. Pierwsi to zwykle ludzie młodzi, którzy na przykład otrzymali od babci jakieś fajne, bardzo obecnie modne, fotele czy krzesła. Drudzy dostrzegają po prostu, że ceny tego samego typu krzesła w sklepie są bardzo wysokie. Kiedy zakładałem swój biznes, wydawało mi się, że przesłanki stricte ekologiczne z roku na rok będą zyskiwały na znaczeniu. Muszę przyznać jednak, że niespecjalnie dostrzegam taką tendencję.

 

Agnieszka Zalewska, Stare Na Nowe, Warszawa - renowacja mebli

 

Mamy szeroki wachlarz usług i tak samo szerokie jest spektrum naszych klientów. Przychodzą do nas najróżniejsze osoby - od takich, które chcą tylko wyczyścić obuwie, po właścicieli naprawdę drogich, kolekcjonerskich egzemplarzy, dla których zakup nowej pary byłby zwyczajnie nieopłacalny. Ale osób dbających o ekologię, chcących żyć w duchu zero waste, pojawia się u nas coraz więcej. Prowadzimy nawet warsztaty, podczas których uczymy jak samodzielnie odnawiać i naprawiać buty.

 

Sneaker Boyz, Warszawa - odnowa i personalizacja obuwia

 

Najczęściej spotykam się z przesłanką ekonomiczną, ale czuję też, że społeczeństwo staje się coraz bardziej świadome i rozumie, że wyrzucanie przedmiotów, które da się jeszcze zregenerować, przyczynia się do produkowania zbędnych odpadów i zanieczyszczania środowiska.

 

Octopus, serwis plastiku, Katowice - naprawa rzeczy z plastiku

 

Myślę, że nasi typowi klienci reprezentują dwie mniej więcej równe liczbowo grupy. Jedni przychodzą do nas ze względów ekonomicznych - buty są obecnie drogę, a często znacznie gorszej jakości niż jeszcze kilka lat temu. Drudzy dlatego, że dbają o środowisko.

 

Pucybuty, Wrocław - naprawa obuwia

 

Czy naprawa przedmiotów to biznes przynoszący satysfakcję?

 

Najfajniejsze jest chyba to, że pomagamy naszym klientom nosić swojej ulubione rzeczy niemalże w nieskończoność. Wydaję mi się, że w tej pracy jest także coś głębszego. Kiedy klienci przynoszą rzeczy swoich rodziców i proszą o przerobienie ich pod siebie, czujemy, że robimy coś ważnego, w jakiś sposób wzmacniamy międzypokoleniowe więzi.

 

Iwona Kłys, Usługi i Przeróbki Krawieckie, Łódź - krawiectwo

 

Jestem inżynierem i najbardziej w swoje pracy lubię wyzwania związane ze skomplikowanymi zagadnieniami technicznymi. Cieszy mnie też możliwość niesienia innym pomocy.

 

Octopus, serwis plastiku, Katowice - naprawa rzeczy z plastiku

 

Uwielbiam swoją pracę przede wszystkim za różnorodność zleceń, brak monotonii. Każdy mebel jest inny, a sukcesywnie pojawiają się na rynku produkty, które otwierają nowe możliwości renowacji i dekorowania.

 

Agnieszka Zalewska, Stare Na Nowe, Warszawa - renowacja mebli

 

Nakręca nas brak monotonii. Każdy przypadek jest inny i z każdym pracuje się inaczej. Bardzo cieszą nas zmiany w świadomości naszych klientów - wygląda to obecnie zupełnie inaczej niż kilka lat temu, kiedy zaczynaliśmy. Jesteśmy dumni z jakości, jaka nas wyróżnia - klienci przychodzą specjalnie do nas i stale jesteśmy polecani dalej.

 

Sneaker Boyz, Warszawa - odnowa i personalizacja obuwia

 

Najmilszy moment w mojej pracy jest wtedy, gdy widzę przeobrażenie danego mebla. Czasami trafiają do nas rzeczy w naprawdę opłakanym stanie; aż zastanawiamy się, czy w ogóle da się coś z tego zrobić. Ale później, dzięki dodaniu jakiegoś delikatnego wzoru, zastosowaniu odpowiednich wosków, udaje nam się wydobyć potencjał i piękno tej konstrukcji. Uwielbiam to zaskoczenie klientów, kiedy widzą efekty wykonanej przez nas transformacji. Pamiętam panią, która przywiozła do nas stary, poobgryzany przez psa fotel. Zależało jej na odnowieniu mebla, ale chciała te ślady zostawić, bo był to ulubiony przedmiot jej pupila i potrzebowała takiego rodzaju pamiątki. Wykonałyśmy wspaniałą renowację, łącznie z wyhaftowaniem imienia psiaka na tapicerce. To było niezwykle miłe i wzruszające doświadczenie.

 

Sylwia Wilgatek-Wykuż, Dwie Baby, Warszawa - renowacja mebli

 

Największą satysfakcję przynosi nam zadowolenie klientów. Osoby oddające buty do  renowacji często mają jakieś tam wyobrażenie o końcowym efekcie, ale rezultaty naszej pracy potrafią je bardzo pozytywnie zaskoczyć. Zdarza nam się nawet usłyszeć: „To nie mogą być moje buty, przecież one wyglądają jak nowe!”. To są zdecydowanie najprzyjemniejsze chwile.

 

Pucybuty, Wrocław - naprawa obuwia

 

Do działania na pewno napędza nas uśmiech klientów, kiedy widzą, jak „odżywa” nadający się praktycznie do wyrzucania sprzęt. Specyfiką naszej firmy jest łączenie naprawy z odzyskiwaniem danych, a radość z odzyskania dostępu do czegoś, co wydawało się już utracone, jest bezcenna.

 

FixData Lab, Warszawa - naprawa smartfonów i komputerów, odzyskiwanie danych

 

 

[1] https://biznes.olx.pl/storage/62/Jak_remontują_Polacy_Olx_Fixly.pdf