Czy w Halloween straszy na giełdzie?

[#1]

Czy wiecie, że 31 października - kiedy przebrane za duchy i czarownice dzieci odwiedzają sąsiadów w poszukiwaniu cukierków lub psikusów - inwestorzy na całym świecie masowo ruszają na zakup akcji? Dlaczego? Sprawdzamy, czym jest tzw. efekt Halloween i ile prawdy się w nim kryje.

Co to jest efekt Halloween?

Efekt Halloween (także: wskaźnik Halloween lub strategia Halloween) to czasowa strategia inwestycyjna oparta na założeniu, że od 31 października do 1 maja akcje radzą sobie lepiej niż od początku maja do końca października. Przekonanie, że stopy zwrotu z rynku akcyjnego są wyższe w miesiącach zimowych niż letnich, utrwalone jest także w bardzo popularnym powiedzeniu: Sell in May and Go Away, czyli sprzedaj w maju i odejdź.

Ciekawostka

Pełna wersja sloganu zachęcającego do wycofania się z giełdy w okresie letnim brzmi: Sell in May and Go Away, come back on St. Leger’s Day. Sformułowanie jest nawiązaniem do wyścigów konnych Leger Stakes, które odbywają się co roku w połowie września i stanowią ostatni etap brytyjskiej Potrójnej Korony. Fraza znana jest co najmniej od roku 1935, kiedy to posłużono się nią na łamach Financial Times.

Również na polskim parkiecie doczekaliśmy rymowanki o podobnym znaczeniu. Inwestorzy nad Wisłą sięgają czasami po nieco grubiańskie hasło: Kupuj na truposza, sprzedaj na babosza. Żartobliwe zdanie jest zachętą do kupowania akacji w okolicach przypadającej 1 listopada uroczystości Wszystkich Świętych i pozbywania się ich podczas Dnia Kobiet.

Skąd się wziął efekt Halloween?

Historycy giełdy uważają, że efekt Halloween ma swoje korzenie w XVIII-wiecznej Anglii. Wówczas to wyższe klasy społeczne zaczęły pielęgnować zwyczaj opuszczania Londynu po sezonie zimowym. Z oddalonych od stolicy wiejskich posiadłości trudno było kontrolować portfele inwestycyjne i pozostawiony samu sobie rynek zaliczał stagnację lub bessę. Wraz z powrotem zamożnych Brytyjczyków do miasta pod koniec września lub w październiku giełda odżywała z nową energią.

Czy efekt Halloween jest prawdziwy?

Zgodnie z tzw. hipotezą efektywnego rynku - która głosi, że ceny aktywów finansowych odzwierciedlają wszystkie informacje dostępne na ich temat - anomalia sezonowa efektu Halloween nie ma prawa istnieć. Liczne analizy pokazują jednak, że wskaźnik Halloween rzeczywiście występuje:

• Przeprowadzone w 2001 roku przez Bena Jacobsena i Svena Boumana i opublikowane w pracy The Halloween Indicator, ‘Sell in May and Go Away’: Another Puzzle badania pokazały, że w latach 1970-1998 efekt Halloween zaistniał na 36 z 37 skontrolowanych rynków.

• W 2012 Ben Jacobsen powrócił do tematu i wspólnie Cherry Zhangiem z Nottingham University Business School China przyjrzał się efektowi Halloween w najszerszej możliwej perspektywie. Naukowcy wzięli pod lupę 114 giełd i sięgnęli aż 320 lat wstecz. W artykule The Halloween Indicator: Everywhere and All the Time wykazali, że na średnich rynkach od listopada do kwietnia akcje rosły o 5,1%, czyli 0,85% miesięcznie; a od maja do października tylko o 1,1%, a więc 0,18% miesięcznie.

• Gdyby inwestować w amerykański indeks S&500 od 1995 roku przez 20 lat, zysk wyniósłby 350%. Jeśli inwestowanie przebiegałoby tylko między październikiem a kwietniem, stopa zwrotu równałaby się 450%!

Oddziaływanie efektu Halloween na S&P 500 dobrze ilustruje poniższa grafika:

• W 2021 roku dziennikarze serwisu parkiet.com postanowili sprawdzić, jak efekt Halloween ma się do polskiej GPW. I tutaj udało się zaobserwować zbliżoną tendencję. W 30-letniej skali średnia stopa zwrotu z WIG z okresu jesienno-zimowego okazała się 1,8 pkt proc. wyższa niż z okresu letniego, a w przypadku mediany różnica wyniosła prawie 5 pkt proc.

Możliwe przyczyny efektu Halloween

• Tzw. windows dressing, czyli przypadający na drugą połowę grudnia okres, często sztucznego, podwyższania wartości aktywów.

• Tzw. Rajd Świętego Mikołaja, a więc występujący w pięciu ostatnich dniach handlowych rynku akcji grudnia i w dwóch pierwszych dniach stycznia czas, kiedy notowane są wyraźnie wyższe stopy zwrotu z inwestycji giełdowych.

• Tzw. efekt końca roku podatkowego, gdy spółki sprzedawane są pod koniec grudnia i nabywane na początku nowego roku.

• Tzw. efekt stycznia - występująca regularnie błyskawiczna hossa na początku nowego roku.

• Tzw. efekt pierwszego kwartału, kiedy tradycyjnie „lepiej” zachowują się małe spółki.

• Letnie wakacje branżowych profesjonalistów.

Interesujące fakty o efekcie Halloween

• Efekt Halloween ma charakter globalny - najsilniej występuje w Europie Zachodniej, wysoko także w Stanach Zjednoczonych i w Azji.

• Zjawisko przybrało na sile w ciągu ostatnich 50 lat.

• Wskaźnik Halloween jest bardziej odczuwalny w przypadku rynków rozwiniętych niż wschodzących.

• Stopy zwrotu w okresie zimowym są zauważalnie wyższe szczególnie dla spółek z sektorów produkcyjnych.

• Efekt Halloween jest silniejszy, gdy wrzesień i październik kończy się wzrostami, i słabszy, gdy w miesiącach tych zaliczane są spadki.

• Efekt Halloween jest mocniej odczuwalny w miejscach, gdzie letnie wakacje są dłuższe.

Zakończenie

Pamiętajcie, że efekt Halloween to tylko jedna z wielu możliwych strategii inwestycyjnych. Chociaż historycznie nie można zaprzeczyć jego występowaniu, nie daje on pewnej gwarancji zysków. W końcu giełda, tak jak Halloween, nadal ma i mieć będzie swoje tajemnice…

BIBLIOGRAFIA:

https://comparic.pl/efekt-halloween-czyli-zaczyna-sie-najlepszy-czas-na-kupowania-akcji/

https://comparic.pl/czym-efekt-halloween/

https://biznes.interia.pl/gieldy/aktualnosci/news-mocny-poczatek-listopada-wig20-u-progu-technicznej-hossy,nId,6385937

https://www.karierawfinansach.pl/artykul/wiadomosci/efekt-halloween-na-rynkach-finansowych

https://www.ig.com/en/trading-strategies/sell-in-may-and-go-away--the-halloween-effect-explained-181127

https://www.ig.com/en/trading-strategies/sell-in-may-and-go-away--the-halloween-effect-explained-181127

https://blog.commonwealth.com/independent-market-observer/the-halloween-effect-trick-or-truth

https://www.parkiet.com/firmy/art19398331-efekt-halloween-czy-rzeczywiscie-wystepuje