Podatkowe dylematy

[#1]

Do rodzaju prowadzonej działalności trzeba dopasować odpowiedni sposób opodatkowania podatkiem dochodowym i zdecydować czy będziemy płatnikami VAT.

Pomysł na biznes to początek drogi. Za nim muszą pójść decyzje, które w przyszłości będą decydować o sukcesie i szansach na dalszy rozwój przedsiębiorstwa. Na wstępie musimy przeanalizować, jaki sposób rozliczania podatków będzie dla nas najbardziej opłacalny. Chodzi tu przede wszystkim o podatek dochodowy (PIT – od osób fizycznych lub CIT – od osób prawnych), a także VAT.

Aby wybrać najlepszy sposób opodatkowania trzeba wziąć pod uwagę m.in.:

• skalę działalności,
• rodzaj biznesu.

Przepisy podatkowe przewidują proste formy rozliczania, takie jak np.:

• karta podatkowa
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
• zasady ogólne (PIT)

ale nie każdy może z nich skorzystać.

Z kolei jeśli podatnik zamierza zarejestrować spółkę, to najpierw musi zdecydować czy będzie to spółka osobowa (np. jawna, komandytowa) czy kapitałowa (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna). Z tym wyborem wiążą się różne zasady opodatkowania spółki i wspólników.

Zacznijmy od podatku dochodowego.

Jeśli chcemy prowadzić nasz biznes w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, to sposób opodatkowania zależy od jej rodzaju.

1. W formie karty podatkowej– w ten sposób mogą opodatkować swoje dochody np. rzemieślnicy świadczący usługi ślusarskie, grawerskie czy kowalskie. Karta jest najprostszym sposobem rozliczania podatku od dochodów. Nie trzeba prowadzić żadnej ewidencji i składać zeznań podatkowych. Kwotę miesięcznego podatku ustala w drodze decyzji naczelnik urzędu skarbowego, kierując się rodzajem i zakresem prowadzonej działalności gospodarczej, liczbą pracowników przedsiębiorstwa oraz liczbą mieszkańców miejscowości, w której działa firma.

Zalety:

+ uproszczona do minimum księgowość,
+ w zależności od branży możliwość zatrudnienia nawet kilku pracowników,
+ stały zryczałtowany podatek.

Wady:

- obowiązek płacenia podatku zryczałtowanego, nawet w razie poniesienia straty (brak możliwości księgowania kosztów uzyskania przychodów).
- konieczność przestrzegania limitów zatrudnienia.

2. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych- to kolejny prosty sposób rozliczania. Mogą go wybrać osoby, których przychody wyniosą nie więcej niż 150 tys. euro rocznie (obecnie obowiązuje limit – 615 300 zł) i prowadzą określony rodzaj działalności (np. handlową lub budowlaną). Podatnicy muszą jednak prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów. W zależności od rodzaju działalności opodatkowują przychody według stawek od 3 do 20 proc. Nie mogą uwzględniać jednak kosztów, czyli np. nie pomniejszą przychodu o wydatki poniesione na reklamę. Osoby rozliczające się ryczałtem mają obowiązek składania zeznania rocznego w urzędzie skarbowym na formularzu PIT-28 do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym.

Podatek trzeba płacić do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania (do 31 stycznia).

Część przedsiębiorców może rozliczać ryczałt kwartalnie. Dotyczy to osób i spółek, u których przychody w ostatnim roku nie przekroczyły 25 tys. euro (obecnie równowartość 105 575 zł). Podatnicy, którzy wybiorą rozliczenia kwartalne, muszą obliczać ryczałt i wpłacać go do 20. dnia miesiąca, który następuje po upływie kwartału, a za ostatni kwartał roku – w terminie złożenia zeznania (do 31 stycznia). O wyborze rozliczenia kwartalnego trzeba też zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego do 20 stycznia roku podatkowego.

Zalety:

+ brak comiesięcznych deklaracji podatku dochodowego;
+ podatek płaci się od obrotów, co umożliwia niekiedy osiągnięcie korzyści fiskalnych w stosunku do opodatkowania na zasadach ogólnych;
+ mniej skomplikowana księgowość niż w przypadku zasad ogólnych.

Wady:

- nie ma możliwości zaliczenia wydatków w koszty uzyskania przychodów;
- ryczałt jest czasami za wysoki w stosunku do uzyskiwanych dochodów;
- w trakcie trwania roku podatkowego nie można się zrzec ryczałtu.

3. Tzw. zasady ogólne PIT- to trzeci sposób rozliczania się z fiskusem. Podatek płaci się albo według dwóch stawek – 18 i 32 proc. albo jednej – 19 proc. Wybór zasad ogólnych wiąże się jednak z koniecznością ewidencjonowania przychodów i kosztów podatkowych. Trzeba prowadzić albo podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe. Przychody można pomniejszać o koszty, a przy stawce 18 i 32 proc. również korzystać z ulg podatkowych. Podatnicy muszą też wpłacać (co miesiąc lub co kwartał) zaliczki na podatek w ciągu roku, a po jego zakończeniu złożyć zeznanie roczne.

Zalety:

+ możliwość uwzględniania kosztów podatkowych w rozliczeniu;
+ możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Wady:

- obowiązek prowadzenia skomplikowanej i kosztownej ewidencji;
- w przypadku znacznych dochodów, przekraczających próg podatkowy, stawka podatku rośnie do 32 proc.

Formy opodatkowania dochodu osób (PIT) a sposób prowadzenia ewidencji przychodów:

• Opodatkowanie na zasadach ogólnych: według skali lub liniowo oznacza obowiązekprowadzenia ewidencji w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych.           
• Zryczałtowany podatek dochodowy wiąże się z obowiązkiem prowadzenia ewidencji przychodów.
• Karta podatkowa – oznacza brak obowiązków ewidencyjnych.
• Pełna księgowość – to obowiązek prowadzenia najbardziej skomplikowanej ewidencji, ale pokazującej stan finansów firmy.

Z VAT-em czy bez?

Osoba lub spółka rozpoczynająca działalność musi również zgłosić od urzędu skarbowego, czy chce być płatnikiem podatku VAT czy nie. Ze zwolnienia z VAT można korzystać  do momentu, gdy sprzedaż nie przekroczy 150 tys. zł na rok . Po przekroczeniu tego limitu podatnik ma obowiązek rozliczania VAT.

Można także zadeklarować, że jesteśmy płatnikami VAT od pierwszej sprzedaży i zrezygnować ze zwolnienia. Osoby i firmy prowadzące działalność bez względu na to, czy są podatnikami VAT czy nie, muszą pamiętać że, sprzedaż dla osób fizycznych trzeba ewidencjonować za pomocą kasy fiskalnej, gdy obrót przekroczy 20 tys. zł.

PODSUMOWANIE

Podatnicy, którzy zakładają prostą działalność, mogą spróbować się rozliczać sami. Jeśli skala działalności jest większa lub przedsiębiorca zakłada spółkę, warto rozliczenia podatkowe powierzyć księgowej lub biuru rachunkowemu.

Źródło zdjęcia: Shutterstock.com