Bezpieczny e-sklep - jak rozpoznać i gdzie go szukać?

[#1]

Handel internetowy przeżywa rozkwit w Polsce i na całym świecie. Niestety jak w każdej branży również w tej zdarzają się nieuczciwi przedsiębiorcy naginający prawo, czy wręcz próbujący z premedytacją oszukać klienta. Czy w raz z kolejnymi doniesieniami prasowymi o wszechobecnych zagrożeniach rzeczywiście jest się czego obawiać?

Zagrożenia

Media i prokuratura w ostatnich czasach donosiły o działalności sklepów oferujących bardzo korzystne cenowo towary. Działalność ich była prosta. Poprzez atrakcyjną cenowo ofertę, przekonywali klientów do zakupu towarów, które nie były dostarczane lub dostarczony towar był niezgodny z zamówionym. Wszystkie te sklepy łączyło kilka wspólnych cech:

• niezwykle atrakcyjna cena towaru,
• spółka prowadząca sklep, zarejestrowana w jednym z krajów nieodstępnych dla polskiego wymiaru sprawiedliwości,
• uboga informacja o siedzibie, sposobie działalności oraz sposobie kontaktu z klientem.

W Internecie zdarzają się również inne rodzaje wątpliwej etycznie działalności. Bazują one na oferowaniu legalnej usługi, jednak ukrywają informacje o faktycznych kosztach. Co prawda zgodnie z prawem może to skutkować nieważnością umowy, ale tego typu serwisy bazują na nieświadomości kupujących i skrzętnie wykorzystują lęk konsumentów przed wpisem do rejestru dłużników czy windykacją należności.

Jak poznać czy sklep jest zaufany?

Jak w takim razie się bronić? Warto na początku wskazać pewne analogie do handlu tradycyjnego. W większości przypadków potrafimy intuicyjnie ocenić sklep, do którego wchodzimy. Zwracamy uwagę na takie cechy jak czystość, porządek, jakość obsługi klienta, okolicę w której sklep się znajduje. Są to dla nas rzeczy oczywiste. Dlaczego w przypadku handlu internetowego jest inaczej? Z jego dobrodziejstw korzystamy dopiero od kilku lat. Nie dotarliśmy co prawda do badań, które porównywałyby zachowanie osób które często robią zakupy do osób dopiero zaczynających przygodę z kupowaniem w Internecie, ale wydaje się, że tym pierwszym jest łatwiej odnaleźć cechy sklepu internetowego, któremu możemy zaufać. Należy przy tym pamiętać, że przykłady podane poniżej wcale nie muszą determinować tego, że sklep jest niegodny zaufania. Są to jedynie czynniki, które powinny wymusić na nas wzmożoną ostrożność, bo równie dobrze mogą wynikać z niechlujstwa czy też nieporządku w prowadzeniu sklepu. Jak to ocenimy jest naszą indywidualną sprawą.

Na co więc zwracać uwagę? Zacznijmy od sprawdzenia danych kontaktowych. Sklep, który nie ma nic do ukrycia, nie boi się kontaktów z klientami, jest pod tym względem całkowicie przejrzysty. W końcu kontakt z klientem jest podstawą działalności handlowej. Dane kontaktowe powinny być pełne. Powinny wskazywać nazwę podmiotu (firmy), która prowadzi sklep, numery KRS i Regon prowadzonej działalności, adres siedziby, numery telefonów oraz adres e-mail do kontaktu. Są to podstawowe dane, które powinny być udostępnione przez każdego, kto nie chce się ukrywać przed swoim klientem.

Nie powinniśmy jednak bazować wyłącznie na danych kontaktowych. Kolejną rzeczą którą możemy sprawdzić to właścicielstwo domeny– adresu internetowego, pod którym działa sklep. Wchodząc chociażby na stronę http://www.whois.pl możemy sprawdzić kto jest jej właścicielem d. Jeżeli dane są zgodne z umieszczonymi na stronie - możemy być spokojniejsi.

Bardzo istotnym dokumentem, z którym powinniśmy się zapoznać jest regulamin sklepu. I tutaj znowu powinna zadziałać nasza intuicja. Jeżeli jest skomplikowany i nieczytelny możemy przypuszczać, że został on w ten sposób napisany po to, żeby trudniej było się z nim zapoznać. Jeżeli mamy wątpliwości do konkretnych zapisów, możemy sprawdzić czy widnieją one w Rejestrze Klauzul Niedozwolonych prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod adresem: http://uokik.gov.pl/rejestr/.

Sposoby płatności oferowane przez sklep internetowy również mogą nam dać informację o jego wiarygodności. Jeżeli sklep podpisał umowy z instytucjami płatniczymi takimi jak np. Payu, Paypal oznacza to, że został on przez nie zweryfikowany i uznany za wiarygodny.

Każdy sklep internetowy przetwarzający nasze dane osobowe, zgodnie z polskim prawem zobowiązany jest zarejestrować zbiór danych osobowych u Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (GIODO). To czy dana firma zarejestrowała zbiór można sprawdzić na stronie pod adresem: https://egiodo.giodo.gov.pl/search_basic.dhtml. Dzięki temu dowiemy się czy stara się ona spełnić wymagania prawne dotyczące ochrony danych osobowych.

Kolejną ważną rzeczą, którą powinniśmy sprawdzić, są opinie o sklepie w Internecie. Jeżeli opinii jest dużo, a większość jest pozytywnych, to może to świadczyć o dobrej obsłudze i produktach wysokiej jakości. Jeżeli pojawia się wiele negatywnych recenzji, należy mocno zastanowić się nad ich przyczynami i zachować szczególną ostrożność. W dotarciu do ocen
sklepów pomocne są różnego rodzaju porównywarki cenowe oraz serwisy opinii np. ceneo.pl, nokaut.pl, opineo.pl, skapiec.pl. Recenzje internautów świadczą zarówno o popularności danego sklepu jak i jego wiarygodności. Z tym, że nie ułatwi to startu nowym podmiotom, wiec również opinie podobnie jak wcześniejsze podpowiedzi, należy traktować jako jeden z wielu kryteriów, a nie coś decydującego.

Ostatnią rzeczą na którą należy zwrócić uwagę to certyfikaty świadczące o wiarygodności danego sklepu. Na rynku funkcjonują zarówno te proponowane przez partnerów handlowych („Zaufane opinie”, „Standard allegro” Grupy Allegro), jak również niezależnych instytucji („Euro-Label”, „Trusted Shops”, czy „Bezpieczny Sklep” fundacji Veracity). Wszystkie te certyfikaty wskazują, że ktoś z imienia i nazwiska zwrócił się do instytucji z prośbą o ocenę, a niezależny podmiot tą ocenę przeprowadził i wydał certyfikat.

Czy to wystarczy do oceny wiarygodności e-sklepu?

Zawsze jednak należy pamiętać, że nasza ocena wiarygodności sklepu jest oceną subiektywną. Powyższe przykłady mają nam pomóc w nabraniu doświadczenia i oceny sklepu internetowego. Jednak doświadczenie przychodzi z czasem jaki poświęcimy na zakupy w Internecie. Zawsze, bez względu na to, czy kupujemy w sklepie tradycyjnym czy internetowym, powinniśmy również realnie oceniać wiarygodność oferty. Jeżeli ktoś oferuje nam nowy markowy telefon za 50 PLN nie jest możliwe żeby było to rzeczywiście to samo urządzenie, które u operatora kosztuje 1500 PLN.

Źródło zdjęcia: iStockphoto.com